مبانی فقهی ماده 23 قانون حمایت خانواده از دریچه فقه مقارن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه علوم اسلامی رضوی

2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه علوم اسلامی رضوی

3 استادیارگروه حقوق دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه بیرجند

چکیده

بر اساس ماده 23 قانون حمایت خانواده 1391، زوجین می‌بایست قبل از ازدواج ضمن انجام آزمایش‌های پزشکی، گواهی لازم در خصوص بیماری‌های مسری و خطرناک را ارائه نمایند. در فقه مذاهب اسلامی، در خصوص حکم فقهی این گونه آزمایش‌ها میان فقیهان اختلاف‌نظر وجود دارد. برخی به استناد دلایلی چون روایات منقول از معصومانM ، قاعده لاضرر، لزوم اطاعت از قوانین حکومت اسلامی، سیره عقلا و... قائل به لزوم انجام آن می‌باشند.
در مقابل، عده‌ای دیگر با رد دیدگاه فوق و استناد به توقیفی بودن عقد نکاح و شروط صحت آن و برخی روایات، عدم وجوب آن را ترجیح داده‌اند. بر اساس یافته‌های نوشتار حاضر که به شیوه تحلیلی ـ توصیفی صورت گرفته، می‌توان نتیجه گرفت که گرچه به دلیل فقدان نص صریح، نمی‌توان وجوب انجام چنین آزمایش‌هایی را به عنوان حکم اولی پذیرفت، در صورت احساس نیاز در مورد بیماری‌های خطرناکی چون ایدز و... که موجب سرایت و هلاک شخص و سلامت افراد جامعه می‌گردد، انجام آزمایش‌های مزبور در موارد مشکوک، به جهت رعایت مصالح اجتماعی، از باب حکم ثانوی واجب است، لیکن در سایر موارد هرچند انجام آزمایش ارجح است، اما از نظر شرعی واجب نیست.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Jurisprudential Principles of Article 23 of the Family Protection Law

نویسندگان [English]

  • Mohammad Imam 1
  • Seyed Ali Razavi 2
  • Seyed Mohammad Razavi 3
1 Associate professor at Razavi University of Islamic Sciences)
2 PhD student in Private Law
3 Assistant professor at University of Birjand
چکیده [English]

According to Article 23 of the Family Protection Law of 2012 (1391 in the Solar Hijri calendar), couples must provide the necessary certificates for infectious and dangerous diseases before marriage while undergoing medical tests. In the jurisprudence of Islamic religions, there is a difference of opinion among jurists regarding the jurisprudential ruling of such experiments. Some hold to the reasons such as the traditions narrated from Imams, the rule of prohibition of detriment, the necessity of obedience to the laws of the Islamic government, logical and consistent usages (usages of the wise) and so on. On the other hand, others by rejecting the above view and holding to the prohibition of the marriage contract and the conditions for its validity, and some narrations have preferred the non-obligatory of it. Based on the findings of the present article, which is done in an analytical-descriptive manner, it can be concluded that although due to lack of explicit text, the necessity of such experiments cannot be accepted as the primary rule and if there is a need for dangerous diseases such as AIDS and… which causes the infection and destruction of the person and the health of the people of the society, performing these tests in suspicious cases, in order to observe social interests, is obligatory due to the secondary rule, but in other cases, although testing is preferable, but not legally obligatory.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Marriage
  • Medical Tests
  • Dangerous Diseases
  • Infectious Diseases
  • Article 23 of the Family Protection Law