اعمال قواعد سنتی مسئولیت مدنی غیر قراردادی بر مسئولیت شرکت هلدینگ در قبال اقدامات شرکت‌های تابعه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشگاه قم

2 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه قم

چکیده

گروه شرکت‌های هلدینگ و تابعه، یکی از فعالان جامعه اقتصادی امروز بوده که علی‌رغم نداشتن مقررات ویژه‌ای در نظام حقوقی ایران، چندی است در نظام اقتصادی ایران به فعالیت می‌پردازند. از این رو برای استنباط احکام و قوانین حاکم بر روابط آن‌ها، ناگزیر از مراجعه به قواعد و قوانین عمومی موجود هستیم.
یکی از مسائلی که در رابطه با گروه شرکتی مزبور مبتلابه است، مسئولیت و یا عدم مسئولیت شرکت هلدینگ در برابر طلبکاران شرکت‌های تابعه با توجه به سهامدار و مدیر بودن شرکت هلدینگ در شرکت‌های تابعه و شخصیت حقوقی مستقل هر یک از آنان است. پس از اختلاف‌نظراتی راجع به وحدت و یا تعدد شخصیت حقوقی مابین این گروه شرکتی و در نتیجه مسئولیت و یا عدم مسئولیت مطلق شرکت هلدینگ، حقوق غرب نظر بینابین سومی را مبنی بر استقلال نسبی شرکت هلدینگ در برابر اعمال شرکت‌های تابعه برگزید که مطابق با آن برای تحقق عدالت، با توسل به دکترین خرق حجاب شخصیت حقوقی شرکت، تقلب نسبت به قانون، منع سوءاستفاده از حق و...، در مواردی اصل استقلال شخصیت حقوقی شرکت از شرکا نادیده گرفته می‌شود و در صورت وجود شرایطی، شرکت هلدینگ مسئول جبران خسارات وارده از سوی شرکت تابعه می‌باشد.
این در حالی است که با وجود قواعد فقهی همچون لاضرر، غرور، «من له الغنم فعلیه الغرم»، تسبیب و... در نظام حقوقی اسلام و همچنین مواد قانونی مرتبط با آن‌ها در نظام حقوقی ایران، ضمن اعمال نظریه استقلال شخصیت حقوقی شرکت‌ها در رابطه با موضوع، با توسل به قواعد فقهی و خصوصاً قاعده تسبیب و مواد قانونی مرتبط با آن، معرفی قاعده تسبیب و شناسایی شرایط ایجاد مسئولیت ناشی از آن به عنوان معیار کلی در احراز و مبنای مسئولیت شرکت هلدینگ در برابر اعمال شرکت‌های تابعه، موجه به نظر می‌آید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Applying Traditional Non-Contractual Civil Liability Rules to Holding Company’s Responsibility for Subsidiary Acts

نویسندگان [English]

  • Ibrahim Abdipour 1
  • Boshra Karimi 2
1 Full professor at Qom University
2 PhD student of Private Law
چکیده [English]

Holding Group and its subsidiary, one of the most active in the economic community today, despite the lack of special provisions in the Iranian legal system have been operating in the Iranian economic system for some time. Therefore, in order to deduce the laws and laws governing their relations, we have to refer to the existing rules and general laws. One of the issues with this group cooperation which is afflicted is the liability or non-liability of the Holding Company against the Subsidiary’s creditors is due to the holding and management of the Holding Company in each of the Subsidiaries and their independent legal personality. After disputing views on the unity or multiplicity of legal entities between this group of companies and, as a result, of Holding Company’s absolute responsibility or non-responsibility, we chose a third intermediate opinion on the relative independence of Holding Company against its subsidiaries. After examining the arguments of the supporters of the theory of relative independence in Western law, such as the doctrine of corporate legal personality hijab, fraud against the law, prohibition of abuse of power, according to the legalization of the Iranian legal system based on the Islamic legal system To jurisprudential rules such as Harmless, arrogance, everyone has a benefit; it has a disadvantage, cause and... and as well as related legal articles, the choice of causation rule, and rectifying of non-contractual civil liability-based article of the provisions of the statutory non-contractual civil liability, such as Articles 1, 7, 11, 12 of the Civil Liability Act as a general criterion in the holding and basis of the liability of the holding company against the actions of subsidiaries, seems justified.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Holding company
  • Subsidiaries
  • Doctrine of the jurisprudence of the company
  • Causation