اعتبارسنجی اماره کارت خودرو در اثبات مالکیت (تحلیل فقهی و حقوقی درباره تعارض امارات و دلایل در مالکیت خودرو

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه میبد

2 دانشیار دانشگاه میبد

3 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه میبد

چکیده

مالکیت خودرو با ادله گوناگونی قابل اثبات می‌باشد. تعارض بین این ادله، محتمل و ممکن است. تعارض اسناد رسمی یا عادی با امارات یا با یکدیگر، گونه‌هایی از این تعارض هستند. در تعارض اسناد با امارات (اماره تصرف)، در فرض وحدت زمان، به دلایل اثباتی از قبیل دلیلیت سند و دلایل سلبی مانند ناسازگاری فرض مخالف با قواعد، سند مقدم است. در فرض عدم وحدت زمان، جمعی به سبب اعتبار مطلق اماره، آن را ترجیح می‌دهند. ترجیح سند در همین فرض، مستظهر به ادله فرض پیشین است. نِقاش و نِقار در ادلۀ سند دانستن کارت سبز خودرو، ما را به این نتیجه رساند که بخشی (بخشِ دال بر مالکیت پلاک) را که پلیس قانوناً و منحصراً مجوز تنظیم آن را دارد، سند رسمی تلقی نماییم و بخش دیگر (بخش حاکی مالکیت خودرو) را سند رسمی ندانیم. اما به استناد قاعده غلبه ـ به مثابه مبنای اعتبار یافتن امارات‌ـ و به دلیل عدم انحصار امارات در موارد مشخص و شناخته‌شدۀ پیشین، کارت سبز را اماره دانستیم؛ اماره‌ای قوی و عقلایی که قدرت و قوت خود را مرهون اغلب موارد و رفتار غالب متعاملین است و دال بر نقل و انتقال مالکیت خودرو می‌باشد. البته مانند هر دلیل یا اماره دیگر، راه اثبات خلاف آن بسته نیست.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Validation of Amara (Authorized Conjectural Proof) of Vehicle ID Card to Prove Vehicle Ownership (Legal and Jurisprudential Analysis about the Contradiction between Authorized Persuasive Evidences and Certain Evidences in Vehicle Ownership

نویسندگان [English]

  • Sayyed Ahmad Mirkhalili 1
  • Ardavan Arzhang 2
  • Nasrollah Jafari 1
  • Majid Ghasemian Mazar 3
1 Assistant professor at Meybod University
2 Associate professor at Meybod University
3 A PhD student in Private Law
چکیده [English]

The ownership of a vehicle can be proved by different proofs. The contradiction between these proofs is possible and probable. The contradiction between formal or conventional instrument and authorized conjectural proofs (ammarat) or with each other are types of these contradictions. In the contradiction between documents and authorized conjectural proofs (ownership amara) in the supposition of the simultaneousness, with the Corroborative evidences such as the document proof and negative evidences such as the inconsistency between the opposite supposition with the maxims, the document takes priority over amara. In the supposition of the different times some prefer amara because of its absolute validity. The preference of the document in this supposition is supported by the proofs of the previous mentioned supposition. The debate and argument about the evidences of the vehicle green card it is resulted that the part (the part which proves the owner of the vehicle plate) which police legally and exclusively have the authorization to establish it has been believed that the formal document and the other part (the part shows the vehicle ownership) it is not believed the formal instrument. But pursuant to the Islamic prevalent maxim -as the basis for the validation of ammarat- and because the ammarat are not restricted to the mentioned and known ones it is thought that green card is amara. It is a strong and logical amara which owes its power and effectiveness to the most cases and the behavior of most contract parties and it indicates the transfer of the vehicle ownership. Of course like other evidences and amara, the way to prove the opposing side is not blocked.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Contradiction
  • Documents or instruments
  • Ownership
  • Vehicle green card
  • Vehicles

مراجع

1. آخوند خراسانی، محمدکاظم بن حسین، کفایـﺔ الاصول، چاپ سوم، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1415 ق.
2. آل بحرالعلوم، سیدمحمد بن محمدتقی، بلغة الفقیه، چاپ چهارم، تهران، مکتبـﺔ الصادق‰ ، 1403 ق.
3. آل کاشف‌الغطاء، احمد، سفینة النجاة و مشکاة الهدی و مصباح السعادات، چاپ دوم، نجف اشرف، مؤسسة کاشف‌الغطاء العامه، 1423 ق.
4. ابن منظور افریقی مصری، ابوالفضل جمال‌الدین محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، مٶسسة الاعلمی، 1426 ق.
5. اصفهانی، سید ابوالحسن، وسیلة النجاة، قم، چاپخانه مهر، 1393 ق.
6. امامی، سیدحسن، حقوق مدنی، چاپ بیست و یکم، تهران، اسلامیه، 1379 ش.
7. انصاری، مرتضی بن محمدامین، فرائد الاصول، چاپ پنجم، قم، مجمع الفکر الاسلامی، 1424 ق.
8. ایروانی، محمدباقر، دروس تمهیدیة فی القواعد الفقهیه، چاپ سوم، قم، دار الفقه للطباعه، 1426 ق.
9. بهبهانی، سیدعلی، الفوائد العلیّة، القواعد الکلیه، چاپ دوم، اهواز، کتابخانه دار العلم، 1405 ق.
10.تهانوی، محمدعلی بن علی، موسوعة کشّاف اصطلاحات الفنون و العلوم، چاپ سوم، بیروت، مکتبة لبنان ناشرون، 1412 ق.
11.جعفری لنگرودی، محمدجعفر، ترمینولوژی حقوق، چاپ چهاردهم، تهران، کتابخانه گنج دانش، 1383 ش.
12.همو، دائرةالمعارف، چاپ سوم، تهران، کتابخانه گنج دانش، 1381 ش.
13.حسینی، سیدعلی، العمل الابقی فی شرح العروة الوثقی، نجف اشرف، مطبعة النجف، 1383 ق.
14.حیدری، سیدعلی‌نقی، اصول الاستنباط، چاپ ششم، قم، حقوق اسلامی، 1387 ش.
15.خطیبی قمی، سیدکمال، تعارض ادله مالکیت، تهران، مجد، 1393 ش.
16.داراب‌پور، مهراب، حقوق مدنی 2 (حقوق اموال و مالکیت تصرف و وقف)، تهران، جنگل، 1391 ش.
17.دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه، تهران، دانشگاه تهران، 1377 ش.
18.سیفی مازندرانی، علی‌اکبر، مبانی الفقه الفعال فی القواعد الفقهیة الاساسیه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1425 ق.
19.شایگان، سیدعلی، حقوق مدنی، تهران، مهر کلام، 1396 ش.
20.شمس، عبداللّٰه، آیین دادرسی مدنی، چاپ هشتم، تهران، دراک، 1386 ش.
21.شهری، غلامرضا، حقوق ثبت اسناد و املاک، چاپ چهل و دوم، تهران، جهاد دانشگاهی، 1394 ش.
22.شهری، غلامرضا و دیگران، مجموعه تنقیح‌شده قوانین و مقررات حقوقی، چاپ دوم، تهران، روزنامه رسمی، 1388 ش.
23.شهیدی، سیدمهدی، سقوط تعهدات، چاپ چهارم، تهران، حقوقدان، 1377 ش.
24.طباطبایی بحرالعلوم، سیدمهدی بن مرتضی، مصابیح الاحکام، قم، میثم تمار، 1427 ق.
25.علامه حلّی، جمال‌الدین حسن بن یوسف بن مطهر اسدی، قواعد الاحکام فی معرفة الحلال و الحرام، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1413 ق.
26.عمید، حسن، فرهنگ فارسی عمید، چاپ سی و هشتم، تهران، امیرکبیر، 1390 ش.
27.فیض، علیرضا، مبادی فقه و اصول، چاپ شانزدهم، تهران، دانشگاه تهران، 1383 ش.
28.قرشی، سیدعلی‌اکبر، قاموس قرآن، قم، دار الکتب الاسلامیه، 1354 ش.
29.کاتوزیان، ناصر، دوره مقدماتی حقوق مدنی، چاپ چهل و ششم، تهران، میزان، 1394 ش.
30.کاظمی خراسانی، محمدعلی، فوائد الاصول، تقریرات دروس محمدحسین غروی نائینی، تحقیق و تعلیق آغا ضیاءالدین عراقی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1409 ق.
31.کریمی، حسین، اصل الاصول، قم، اشراق، 1375 ش.
32.کریمی، عباس، ادله اثبات دعوا، تهران، بنیاد حقوقی میزان، 1386 ش.
33.مشکینی، میرزاعلی، اصطلاحات الاصول، چاپ ششم، قم، الهادی، 1416 ق.
34.مصطفوی، سیدمحمدکاظم، مائة قاعدة فقهیه، چاپ چهارم، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1421 ق.
35.مظفر، محمدرضا، اصول فقه، چاپ سوم، بی‌جا، دار النعمان، 1386 ش.
36.معین، محمد، فرهنگ فارسی معین، چاپ بیست و ششم، تهران، امیرکبیر، 1388 ش.
37.موسوی خمینی، سیدروح‌اللّٰه، تحریر الوسیله، چاپ چهارم، تهران، مٶسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1392 ش.
38.موسوی خویی، سیدابوالقاسم، موسوعة الامام الخوئی، قم، مؤسسة احیاء آثار الامام الخوئی، 1418 ق.
39.موسوی گلپایگانی، سیدمحمدرضا، القواعد الفقهیة (افاضة العوائد)، بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا.
40.نجفی، محمدحسن بن باقر، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، چاپ هفتم، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1404 ق.
41.نراقی، احمد بن محمدمهدی، مستند الشیعة فی احکام الشریعه، چاپ دوم، قم، مٶسسة آل البیتŒ لاحیاء التراث، 1415 ق.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار