ماهیت افراز در حقوق موضوعه ایران و فقه امامیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه حقوق خصوصی دانشگاه مازندران

2 استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه مازندران

3 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی دانشگاه مازندران

چکیده

در خصوص ماهیت تقسیم، در فقه و کتب حقوقی سخن گفته شده، اما از ماهیت افراز کمتر سخن به میان آمده است. اکثر نویسندگان در بررسی تقسیم، به ماهیت آن نیز پرداخته‌اند و چون افراز را یکی از شقوق تقسیم می‌دانند، خود را بی‌نیاز از بیان ماهیت افراز دیده‌اند. با شناخت ماهیت افراز، حسب اینکه معامله (بیع، مبادله، معاوضه) یا تمیز حق یا عقد باشد، آثار آن نیز متفاوت است.
آیا حق شفعه و خیارات در افراز جاری است یا خیر؟ آیا در افراز، امکان اقاله وجود دارد یا خیر؟ آیا اساساً افراز، تأثیری در لزوم یا عدم لزوم ثبت تقسیم‌نامه خواهد داشت؟ پاسخ به این موارد، معطوف به شناسایی ماهیت افراز است.
در این مقاله به روش تحلیلی ـ توصیفی با مطالعۀ آراء و نظرات حقوق‌دانان و فقهای امامیه خواهیم گفت که نظریه عقد بودنِ ماهیت افراز، در حقوق موضوعه و در بین فقها نیز تا حدودی طرفداران بیشتری دارد. لیکن عقد بودن الزاماً به مفهوم معامله و بیع نیست و احکام خاص بیع اعم از حق شفعه و خیاراتِ مختص بیع در آن راه ندارد. طبعاً به دلیل همان ماهیت عقدی افراز، امکان اقاله و اعمال سایر خیارات در افراز قابل تصور و تحقق می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Nature of Partition (Division) in the Statute Law of Iran and Imami Jurisprudence

نویسندگان [English]

  • Hamid Abhari 1
  • Sayyed Hassan Hosseini Moghadam Hosseini Moghadam 2
  • Sayyed Mahdi Hosseini Moghadam 3
1 Professor at University of Mazandaran
2 Assistant prof. at Univ. of Mazandaran
3 PhD student in Private Law
چکیده [English]

The nature of division was discussed in jurisprudence and law books, but less was said about the nature of partition. Most of the writers in the study of division have also dealt with its nature and because they consider separation as one of the partitions of division, they have found themselves without the need to express the nature of partition. Recognizing the nature of partition; depending on whether the transaction (sale, exchange, interchange), or discrimination of the right or contract, the effects are different. So, is there a right of pre-emption and options in partition or not? Is it possible to rescind bilaterally (rescission, cancellation of a contract by mutual consent) in partition or not? Will the partition have an effect on the necessity or non-necessity of registering the division letter? The answer to these cases is to identify the nature of partition. In this article, analytically-descriptively, by studying the opinions of jurists (lawyers) and Imami jurists, we will say that the nature of partition into the theory of being a contract in the statute is somewhat more popular among jurists. However, being a contract does not necessarily mean transaction and sale, and there are no special rules of sale, including the right of pre-emption and the options specific to the sale. Naturally, due to the same contractual nature of partition, the possibility of rescission (rescind bilaterally, cancellation of a contract by mutual consent) and applying other options can be imagined and realized in separation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Separation
  • Partition (division)
  • Shared ownership (equity sharing
  • Co-ownership
  • Joint property)
  • Partner (copartner)
  • Registration