The Jurisprudential-Legal Examination of the Theory of Time Value of Money and Its Extent of Its Function

Document Type : Original Article

Authors

1 PhD student in Jurisprudence & Islamic Law, University of Qom

2 Assistant professor in the Department of Jurisprudence at University of Qom

3 PhD student in Jurisprudence & Islamic Law, Shahid Motahari University

Abstract

The time value of money is one of the most important issues in economics which is less studied from a jurisprudential and legal point of view. The present money has more value than the future money according to this theory. Some Islamic economists have denied it and others have accepted it. Dissidents of the theory consider its contents as grounds for justification of usury but the supporters of the theory believe that the prohibition of usury is contrary to the theory and is merely a compulsory rule. The source of this disagreement is ignorance of two things in our opinion. First, the monetary value of time and the time value of money are assumed to be the same, and second, that the arguments in the field of probative of theory are not separated from those of its imperative (demonstrative) domain. We have evaluated the validity of the theories’ content in this article by a descriptive and analytical method in addition to explaining the distinction of the monetary value of time and time value of money, on the one hand, and on the other hand we have investigated the extent of its function. There is numerous evidence of jurisprudential and legal doctrines that shows that contrary to common thought, the content of the theory is valid from a jurisprudential and legal perspective, but the study of the extent of the theory indicates that is not possible to make profit and interest by relying on this theory according to the division of economic contracts into for-profit and nonprofit that the time value of money is only in the form of exploitative and profitable contracts such as sale (Arabic: بَیْع, Bayʿ) and in non-profit contracts such as lending (Arabic: قَرْض, Qarḍ), which are basically based on benefaction (Arabic: إِحْسان).

Keywords


  1. ابن فهد حلّی، جمال‌الدین احمد بن محمد اسدی، المهذب البارع فی شرح المختصر النافع، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1407 ق.
  2. احمدپور، احمد، و محمود یحیی‌زاده‌فر، مدیریت مالی، مازندران، دانشگاه مازندران، 1388 ش.
  3. امامی، سیدحسن، حقوق مدنی، تهران، کتابفروشی اسلامیه، بی‌تا.
  4. انصاری، مرتضی بن محمدامین، کتاب المکاسب، قم، کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری، 1415 ق.
  5. بحرانی آل عصفور، یوسف بن احمد بن ابراهیم، الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهره، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1405 ق.
  6. توتونچیان، ایرج، اقتصاد پول و بانکداری، تهران، مٶسسه تحقیقات پولی و بانکی، 1375 ش.
  7. تولمی، محمدتقی، و عبداللّٰه امیدی‌فرد، «بررسی و نقد ادله فقهی اعتبار ارزش پولی زمان»، فصلنامه پژوهش‌های فقهی، سال هفدهم، شماره 1، بهار 1400 ش.
  8. جبعی عاملی (شهید ثانی)، زین‌الدین بن علی، الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیه، حاشیه سیدمحمد کلانتر، قم، کتابفروشی داوری، 1410 ق.
  9. جبعی عاملی (شهید ثانی)، زین‌الدین بن علی ، حاشیة شرائع الاسلام، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، 1422 ق.
  10. جبعی عاملی (شهید ثانی)، زین‌الدین بن علی ، مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام، قم، مٶسسة المعارف الاسلامیه، 1413 ق.
  11. جمعی از نویسندگان، درس‌هایی در اقتصاد اسلامی، قم، دانشگاه مفید، 1384 ش.
  12. حرّ عاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعة الی تحصیل مسائل الشریعه، قم، مٶسسة آل البیتŒ لاحیاء التراث، 1409 ق.
  13. حسینی روحانی قمی، سیدمحمدصادق، فقه الصادق‰، چاپ سوم، قم، دار الکتاب ـ مدرسه امام صادق‰، 1412 ق.
  14. حسینی عاملی، سیدجواد بن محمد، مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامه، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1419 ق.
  15. صدوق، محمد بن علی بن حسین بن موسی بن بابویه قمی، من لایحضره الفقیه، چاپ دوم، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1413 ق.
  16. طاهری، حبیب‌اللّٰه، حقوق مدنی، چاپ دوم، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1418 ق.
  17. طباطبایی قمی، سیدتقی، الغایة القصوی فی التعلیق علی العروة الوثقی ـ کتاب الاجاره، قم، محلاتی، 1423 ق.
  18. طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، المبسوط فی فقه الامامیه، چاپ سوم، تهران، المکتبة المرتضویة لاحیاء الآثار الجعفریه، 1387 ق.
  19. عاملی جزینی (شهید اول)، محمد بن جمال‌الدین مکی، الدروس الشرعیة فی فقه الامامیه، چاپ دوم، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1417 ق.
  20. عربی، سیدهادی، و سیدحسین میثمی، پول و بانکداری با رویکرد اسلامی، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1397 ش.
  21. علامه حلّی، ابومنصور جمال‌الدین حسن بن یوسف بن مطهر اسدی، تذکرة الفقهاء، قم، مٶسسة آل البیتŒ، 1414 ق.
  22. عیوضلو، حسین، و سیدعقیل حسینی، فلسفه اقتصاد اسلامی، تهران، دانشگاه امام صادق‰، 1390 ش.
  • غروی نائینی، میرزامحمدحسین، کتاب منیة الطالب فی حاشیة المکاسب، تقریر موسی بن محمد نجفی خوانساری، تهران، المکتبة المحمدیه، 1373 ق.
  1. غیث، مجدی علی محمد، نظریة الحسم الزمنیّ فی الاقتصاد الاسلامیّ، اردن، جامعة الیرموک، 1427 ق.
  2. فاضل هندی، بهاءالدین محمد بن حسن اصفهانی، کشف اللثام و الابهام عن قواعد الاحکام، قم، دفتر انتشارات اسلامی،1416 ق.
  3. فرزین‌وش، اسداللّٰه، و کامران ندری، «ربا، بهره قراردادی و بهره طبیعی (نقد مفهوم بهره در نظریات اقتصادی متفکرین مسلمان)»، فصلنامه تحقیقات اقتصادی، سال سی و هفتم، شماره 1 (پیاپی 60)، بهار و تابستان 1381 ش.
  • فطانت، محمد، ارزش زمانی پول از دیدگاه مدیریت مالی و فقه جعفری، با راهنمایی ایرج توتونچیان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه امام صادق‰، 1376 ش.
  • کاتوزیان، ناصر، دوره حقوق مدنی: عقود معین، تهران، دانشگاه تهران، 1353 ش.
  1. کرکی عاملی (محقق ثانی)، علی بن حسین، جامع المقاصد فی شرح القواعد، چاپ دوم، قم، مٶسسة آل البیتŒ لاحیاء التراث، 1414 ق.
  2. کلینی، ابوجعفر محمد بن یعقوب، الکافی، قم، دار الحدیث للطباعة و النشر، 1429 ق.
  3. مجاهد طباطبایی حائری، سیدمحمد بن علی، کتاب المناهل، قم، مٶسسة آل البیتŒ لاحیاء التراث، بی‌تا.
  • محقق اردبیلی، احمد بن محمد، مجمع الفائدة و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان الی احکام الایمان، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1403 ق.
  1. محقق حلّی، ابوالقاسم نجم‌الدین جعفر بن حسن بن سعید، المختصر النافع فی فقه الامامیه، چاپ ششم، قم، مؤسسة المطبوعات الدینیه، 1418 ق.
  2. محقق حلّی، ابوالقاسم نجم‌الدین جعفر بن حسن بن سعید ، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، چاپ دوم، قم، اسماعیلیان، 1408 ق.
  3. میشکین، فردریک،پول، ارز و بانکداری، ترجمه علی جهانخانی و علی پارسائیان، تهران، سمت، 1390 ش.
  4. نجفی، محمدحسن بن باقر، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، چاپ هفتم، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1404 ق.
  5. نراقی، مولی احمد بن محمدمهدی، عوائد الایام فی بیان قواعد الاحکام و مهمات مسائل الحلال و الحرام، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، 1417 ق.
  6. نظرپور، محمدنقی، و زینب کسرائی، ارزیابی اقتصادی طرح‌ها، قم، دانشگاه مفید، 1396 ش.
  7. یوسفی، احمدعلی، ماهیت پول و راهبردهای فقهی و اقتصادی آن، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1377 ش.