TY - JOUR ID - 1388 TI - بررسی شرط پرداخت دیون و هزینه های واقف از منافع موقوفه JO - آموزه های فقه مدنی JA - CJD LA - fa SN - 2251-936X AU - اصغری, عبدالرضا AU - حسینی, مصطفی AU - یزدانی, غلامرضا AU - حسینی, محمد AD - استادیار گروه حقوق دانشگاه علوم اسلامی رضوی AD - دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه علوم اسلامی رضوی Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 13 IS - 24 SP - 3 EP - 22 KW - دیون واقف KW - وقف بر نفس KW - انتفاع از موقوفه KW - مخارج واقف DO - 10.30513/cjd.2021.1102.1213 N2 - یکی از مسائل اساسی در عقد وقف، بحث شروط واقف و کیفیت اعمال آن در ضمن عقد وقف می‌باشد. مطابق اصل حاکمیت اراده، قاعده اولیه در وقف آن است که واقف می‌تواند هر شرطی را که منافی با وقف نباشد، در ضمن آن درج نماید. از جمله شروطی که در صحت و فساد آن تردید وجود دارد، شرط پرداخت دیون و هزینه‌های واقف از مال موقوفه است. در حقیقت سٶال این است که آیا امکان دارد فردی اموال خودش را وقف نموده و در عین حال در متن وقف شرط کند که مخارج امرار معاش و پرداخت دیون او از مال موقوفه پرداخت شود؟ در این مورد نظرات مختلفی در میان فقها و حقوق‌دانان مطرح است. عده‌ای از فقها و حقوق‌دانان قائل به عدم امکان انتفاع واقف از وقف خویش هستند و می‌گویند که در چنین صورتی، هم عقد وقف و هم شرط در ضمن آن باطل است. برخی دیگر را اعتقاد بر این است که در چنین صورتی عقد وقف صحیح، ولی شرط باطل است. ما در این پژوهش به روش تحلیلی و توصیفی با بهره‌گیری از روش کتابخانه‌ای به این نتیجه می‌رسیم که هم وقف و هم شرط صحیح است و تفاوتی هم بین وقف عام و خاص وجود ندارد و حتی به نظر می‌رسد که انتفاع واقف از وقف خود، با مفهوم حبس عین و اطلاق ثمره برای دیگران که در متون فقهی آمده است، تضادی ندارد و می‌توان حکم به جواز آن داد؛ زیرا اعمال چنین شرطی منافات با ذات عقد ندارد و از آن گذشته، چنین کاری با روح وقف و مذاق شارع نیز موافق است؛ زیرا همواره شارع مقدس بر گسترش وقف و تسهیل آن تأکید نموده است. از طرف دیگر با قبول و تصحیح چنین شرطی، واقفان خواهند توانست بخشی از اموال خود را وقف کرده و در عین حال نگران پرداخت مخارج آینده زندگی خود و خانواده و پرداخت دیون خود نباشند. UR - https://cjd.razavi.ac.ir/article_1388.html L1 - https://cjd.razavi.ac.ir/article_1388_d3f61bb2a543a3abf79ba275f30d1121.pdf ER -